در مقاله سعي كرده ايم شما را با انواع ساعتهاي مچـي آشنـا كـرده و همچـنـين از اصـطلاحـات رايــج در رابــطـه با ساعتهاي مچي آگاه سازيم. عـمده تـرين تـقسيـم بـندي ساعت هـا بـر حـسـب نـوع قـوه محركه و منبع تغذيه آنها ميباشد.اغلب ساعتهاي موجود در بازار داراي قوه محركه كوارتز هستند. در زير به اين تقسيم بندي توجه كنيد:
1- MECHANICAL (مكانيكي): در اين سـاعتـهـا از يــك چرخدنده توازن (رقاصك) براي اندازه گيري زمان و يك شاه فنر براي توليد نيرو استفاده ميگردد. اين نوع ساعتـها نياز دارند تا هر چند ساعت يكبار با دست كوك شوند. بـرخي از سـاعتهاي مكانيكي از 160 قطعه مجزا تشكيل گرديده است!
2- AUTOMATIC (خود كار): اين ساعتها هـمان مكانيزم ساعتـهاي كوكي را دارند اما خود كوك ميباشند. آنها داراي يك چرخ دنده گردان (ROTOR) بـوده كـه شـامـل يـك وزنــه نوسان كننده است كه با هر حركت مچ دست به جلو و عقب نوسان ميكند. سپس اين نوسانات توسط چرخ دنده ها ي ديگر مبدل به حركت دوراني شـده و بـاعـث كـوك شـدن شاه فنر ميگردد. نام ديگر آن خود-كوك(SELF-WINDING) ميباشد.
3- QUARTZ (كوارتز): اين ساعتها از بلور كـوارتز بـراي انـدازه گيـري زمـان و از بـاطـري بعنوان منبع تغذيه استفاده ميكنند. نيازي به كوك كردن ندارند.
4- KINETIC QUARTZ (كوارتز جنبشي): ايـن تكنـولـوژي منـحصر بـفرد شركت سيكو(SEIKO) ميباشد. ساعت كوارتزي ساعتي است كه نيازي به باطري ندارد. اين ساعتها انرژي الكتريكي خود را از حركات طبيعي مچ دست و بازو تامين مي كنـند. سپس انرژي حاصل را درون يك خازن ذخيره كنند اين خازن قادر مي بـاشد تا 3 الي 14 روز در صـورت بي حركت بودن ساعت انرژي مورد نياز آن را تامين كند.
5- SOLAR QUARTZ (كوارتز خورشيدي): اين ساعت هـا از كـوارتز براي اندازه گيري زمان و از هر گونه منبع نوري كه به صفحه ساعت تابيده مي گـردد و تـوسـط ســلولهاي خورشيدي (SOLAR CELL) جذب شده و انرژي نور را به انرژي الكريكي مبدل ميسازنــد، استفاده ميكنند.
طرز كار كوارتز
كـوارتـز همان دي اكسيد سيليكون (SILICON DIOXIDE) مي بـاشـد كـه خـاصيـت پـيـزو الكتريكي دارد. بدين مفهوم كه در صورت خم شدن و يا اعمال فشار بـروي بلور كوارتز در سطح آن ايجاد بار الكتريكي و يا يك ولتاژ ضعيف مي گـردد و بالـعكس يعني هرگاه به آن ولتاژ ضعيفي داده شود در شـكـل آن تغـيـير جـزئـي حـاصــل گرديده و يـا خـم ميشـود. و هرگاه جريان الكتريكي بطور مداوم به آن داده شـود شــروع به ارتعاش مي كند. سپـس ارتعـاشـات تـوسـط يـك آي سي به پـالـسهاي الكتريكي تبديل ميگردند و ايـن پالسـهاي الكتريـكي توسط يك موتور بسيار ريز تبديل به انرژي مكانيكي شده و عقربكهاي ساعت را به حركت در مي آورد.
كريستال(CRYSTAL)
همـان پـوشش محـافـظ شفاف كه روي صفحه ساعت سوار ميگردد بوده و از آنجايي كه در معرض ضربه و صدمه ديدن ميباشد، كريستال بايد تا حد امكان سخت باشد.مواد نرم براحتي خش برداشته و مي شكنند. كريـستال ميـتواند از هر نوع مواد شفافي ساخته شده باشد. از پـلاستيك گرفته تا ياقوت مصنـوعـي كـه سـخت تـرين و گــران قيمت ترين كريستال موجود ميباشد. در زيـر بـه كــريستالهاي رايج و ميزان سختي آنها اشاره شده است:
1- پلاستيك: در برابر خراشيدگي مقاوم نميباشد.
2- مواد معدني: همان شيشه سخت شده مي باشد كه تا حدي در برار خراشيدگي مقاوم است.
3- ياقوت مصنوعي(سنتزي): شيشه معمولي را با ياقوت ساختگي پوشش داده و مقاوم ميسازند.
4- ياقوت: مـقاوم در برابر خش بوده و ميزان سختي آن خيلي بالا ميباشد.
مقاومت در برابر آب (WATER RESISTACE)
مـقيـاسي است كـه درجـه مـقـاومت ساعت را در برابر نفوذ رطوبت مي سـنـجـد. واحـد سنجش ATM ميباشد كه برابر فشار 10 متر آب است. در زيـر بـه ايـن درجـه بندي توجه كنيد:
ATM فوت متر كاربرد
-----------------------------------------------------------------------------------------
1 33 10 مقاوم در برابر آب در زير دوش و يا پاشش آب بطور تصادفي
3 100 30 مقاوم در برابر پاشش آب و فرو رفتن مختصر در آب اما براي شنا كردن مناسب نيست
5 165 50 مناسب براي شنا
10 330 100 مناسب براي شنا و غواصي
15 500 150 مناسب براي غواصي
20 660 200 مناسب براي غواصي
توجه داشته باشيد كه عمقهاي اشاره شده فرضا 30 متر تنها در شرايط آزمايشگاهي و زماني است كه ساعت كوچكترين حركتي نداشته باشد بنابراين در شـرايـط واقـعي آنها قابل اطمينان نميباشند به همين جهت ساعتهايي كه درجه بندي 3 داشته و تا 30 متر را در شرايط آزمايشگاهي مقاومت ميكنند براي شنا مناسب نيستند. همـچنـيـن تـوجه داشته باشيد كه از ساعتهاي مقاوم در برابر آب حتي آنهايي كه مقامتهاي بالايي دارند در سونا و آب گرم استفاده نكنيد زيرا آب داغ واشر درزگير ساعت را تخريب ميكند.
ساعت اتمي چيست؟
ساعت هاي مچي اتمي بر خلاف تصور با اتم كار نمي كـنـنـد بـلـكـه توسط سيگنالهاي راديويي كه از دقيقترين ساعت جهان بصورت شبانه و خودكار دريافت مي دارند، تـنظيم ميگردند. دقيق ترين ساعت جهان CAESIUM نام داشته و در كلرادو آمريكا واقع ميباشد. درصـد خطاي آن 1 ثانيه در 1 ميليون سال است. امـواج راديـويـي كـه تـوسـط ايـن مـركـز ارسال ميگردد تا شعاع 1864 مايل را تحت پوشش قرار ميدهد.
واژه نامه ساعت هاي مچي
1- ANALOG (آنالوگ): سـاعت با نمايشـگر آنـالــوگ كـه داراي يك صفحه با عقربه هاي ساعت شمار-دقيقه شمار و ثانيه شمار ميباشد.
2- ALARM (زنگ): زنگ اخبار از پيش تنظيم شده در ساعت.
3- BRACELET=WATCHBAND=STRAP (بند ساعت): همان بند ساعت مي باشد كه جنس آن ميتواند از فلز، چرم، پارچه و يا پلاستيك باشد.
4-BEZEL: بخش فوقـانـي سـاعـت كـه كريستال ساعت را احاطه كرده و آن را در جايش نگاه ميدارد.
5- BUILT-IN-ILLUMINATION: روشـنايي كه در شب بـه دارنـده سـاعت اين امكان را ميدهد تا بتواند ساعت را بخواند. اغلب از مواد شب رنگ استفاده ميگردد.
6- CALENDER: تاريخ را نشان ميدهد.
7- CASE (قاب): جلد خارجي كه قسمتهاي متحرك ساعت را درون خود جاي ميدهد.8- CROWN=PIN (تاج): دكـمـه دنـدانه داري كه در سمت راست ساعت قرار گـرفـتـه و براي تنظيم و يا كوك ساعت مورد استفاده قرار ميگيرد.
9- CRYSTAL: پوشش محافظ شفافي كه روي نماي ساعت سوار مي گـردد و تــوسط BEZEL در جايش قرار ميگيرد.
10- CHRONOGRAPH=STOPWATCH (زمان نگار): ساعتـي كـه داراي دو سيـستم جداگانه براي نشان دادن زمان دارد. يـكي نشانگر زمان روز و ديگري فواصل زماني كوتاه را اندازه گيري ميكند.
11-DIAL: صفحه مدرج ساعت كه در ساعتهاي آنالوگ اعداد نمايش داده ميشوند.
12-DIGITAL (ديجيتال): ساعت با نمايشگر ديجيتال كه زمان را توسط نمايشگر LCD نمايش ميدهد.
13- DEPTH ALARM: اين ويژگــي در ساعتهـاي غواصي موجود مي بـاشـد و هــرگــاه ساعت از عمق معيني فراتر برود زنگ اخطار آن بصدا در مي آيد.
14- DEPTH METER (عمق سنج): اين ويژگي نـيز در سـاعتـهـاي مـخصـوص غواصي وجود داشته كه با سنجش فشار آب عمق آب را تعيين ميكند.
15-GASKET (درز گير): واشـر پلاستيكي كـه اجــزاء داخـلي سـاعـت را در بـرابـر گرد و غبار، رطوبت و آب عايق بندي ميكند.
16- GOLD PLATE(آب طلا): آب كاري ساعت توسط طلا ميباشد.
17- HAND: عقربه هاي ساعت ميباشند.
18- LCD: نمايشگر ديجيتالي كه از يـك لايـه مـايـع كـه بـيـن يـك جفت كريستال شفاف احاطه گشته تشكيل ميگردد.
19-MOVEMENT: نوع نيروي محركه ساعت را مشخص ميكند.
20- SHOCK RESISTANCE: مقاوم در برابر ضربه و سقوط.
21- SKELETON: ساعتـي كـه كيـس شـفـاف داشـته و اجـزاء داخـلي آن از بـيـرون قابل مشاهده ميباشد.
22-STAINLES STEEL: فولاد زنگ نزن.
23- SOLAR TECH: ساعت كوارتزي كه از انرژي نوراني استفاده ميكند.
24- TACHOMETER: سرعت سنج كه در برخي از ساعتها موجود ميباشد.
25- TELEMETER: مسـافت سـنج ميباشد كه با اندازه گيري سرع صوت فاصله اجسام تا ساعت را محاسبه ميكند.
26- WATER RESISTANCE: مقاومت ساعت در برابر آب و رطوبت.
27- COUNT DOWN TIMER: تـايـمري ميباشد كه نشان ميدهد چه مدت زمان از پيش تعيين شده سپري شده است.
28- LUGS: برآمدگيهاي فوقاني و تحتاني ساعت كه بند ساعت به آن متصل ميگردد.
29-ROTATING BEZEL: بزل قابل چرخش كه در برخي از ساعتها موجود مي بـاشــد و توسط آن ميتوان زمان را اندازه گيري و يا عمليات رياضي انجام داد.
30- TANK WATCH: ساعت مستطيل شكل با و ميله در اطراف آن.
31- ALTIMETER: ارتفاع سنج.
32-BAGUETTE: ساعت مستطيل شكل كشيده و باريك زنانه.
33-CALIBER: مشخصات ابعاد و پيكربندي و سازنده ساعت را مشخص ميكند.
ماركهاي مشهور ساعت
- ROLEX
- BULOVA
- CITIZEN
- ESQ
- MOVADO
- CARTIER
- RADO
- OMEGA
- CASIO
- LONGINES
- GUCCI
- TISSOT
- ORIS
- SWISS ARMY
- SWATCH
- SEIKO
- TIMEX
- NIKE
- LUMINOX
- CALVIN KLEIN
- BREITLING
- ZENITH
- MIDO
- BVLGARI
منبع : mardoman.com